“Jahačeva peta”: Da li znate kako su nastale cipele na štiklu?

26.11.2021. | 18:58

Iako mnogi misle da su cipele na štiklu nastale iz estetskih razloga, kako bi osoba koja ih nosi bila viša i gracioznija, prevarili ste se, jer kako tvrde istoričari, štikle su nastale iz veoma praktičnog razloga.

U 15. vijeku konj je bio glavno prevozno sredstvo, a jahači su svakodnevno prelazili velike razdaljine. Kako im noga ne bi klizila sa kaiša zakačenog na sedlo, osmišljena je visoka potpetica. Tako je nastala i obuća sa potpeticom od tri centimetra, koja se nazivala i „jahačevom petom”. Bile su slične današnjim kaubojskim čizmama.

Kada su nastale cipele na štiklu?

Tokom prve tri decenije 15. vijeka, ova peta menjala je oblik.  Vremenom su cipele sa visokom štiklom postale svakodnevna obuća, ali samo na dvorovima. Krajem 16. vijeka, muška obuća imala je potpetice od šest do čak devet centimetara. Katarina, supruga grofa Orleana, 1533. godine je od svog obućara zatražila da joj napravi cipele sa potpeticom, koje će biti lepe, ali koje će u isto vreme činiti da ona izgleda više, jer je bila veoma niska. Obućar joj je napravio drvene cipele sa platformom.

Uskoro su cipele sa potpeticama postale modni imperativ francuske aristokratije. Vrlo brzo ovaj trend prenijet je i van granica Francuske. Visoke potpetice su bile sve traženije i postale su simbol bogatstva i prestiža i tokom 17. i 18. vijeka.

Poslije Francuske revolucije, iz protesta zbog klasnih razlika, visoke potpetice su pale u zaborav i u modu je ponovo ušla ravna obuća. Tako je bilo sve do sredine 19. vijeka, kada se vraćaju visoke pete, uglavnom kod pripadnica ljepšeg pola.