Ovaj običaj opstaje do danas: Evo zašto kucamo u drvo

24.01.2024. | 20:54

U raznim situacijama, na primjer nakon što pomenemo nešto za šta se nadamo da će se desiti, ili dok razgovaramo o nečemu dobrom što želimo da tako i ostane, kucnemo u drvo.

Ovaj običaj je sredstvo za sprečavanje nesreće, kojim ne želimo da “iskušavamo sudbinu”. Iako porijeklo “kucanja u drvo” možda nikada neće biti poznato, običaj opstaje do danas, širom svijeta i ima samo nekoliko lokalnih varijacija.

Naučnici koji se bave proučavanjem “ekspresivne kulture svakodnevnog života” ističu da je odgovor zašto ovaj običaj vijekovima opstaje na svim meridijanima prilično komplikovan.

Uobičajeno objašnjenje zašto kucamo u drvo tvrdi da je ritual ostatak iz evropskih paganskih dana, apel duhovima koji žive na drveću da odbiju lošu sreću ili izraz zahvalnosti za dobru sreću, prenosi RTS.

Prema Bruesovom rječniku fraza i legendi iz 1870. godine (Brewer's Dictionary of Phrase and Fable), “tradicionalno, određena stabla, kao što su hrast, jasen, lješnik, glog i vrba, imala su sveto značenje, a samim tim i zaštitničke moći.”

Svako ko ih je molio za nešto – morao je da dodirne koru drveta kako bi stupio u kontakt sa njima. Ako bi se želja ostvarila, morao je ponovo da dođe i zahvali božanstvu na isti način.

Štaviše, kaže teorija, hrišćanski reformatori u Evropi su vjerovatno namjerno transformisali ovo pagansko vjerovanje u prihvatljivije hrišćansko uvođenjem ideje da se “drvo” u “kucanju o drvo” odnosi na drvo krsta na kome je Isus razapet.

Međutim, nijedan opipljiv dokaz ne podržava ove priče o porijeklu.

Oksfordski rječnik engleskog jezika uvodi frazu “dodirni drvo” tek početkom 19. vijeka, locirajući njeno porijeklo u britanskoj dječijoj igrici pod nazivom Tigi tačvud (Tiggy Touchwood), u kojoj se igrač “oslobađa” tako što se uhvati za drvo.

Naravno, većina običaja se usvaja neformalno, prenoseći se iz generacije u generaciju. Tako da moguće je – čak i vjerovatno – da fraza i ritual prethode pisanim tragovima o njima.

Kucanje u drvo spada u kategoriju drugih “rituala konverzije” kao što je bacanje soli preko ramena: radnje koju ljudi izvode, skoro automatski, da “ponište” bilo kakvu nesreću koja se upravo pojavila, prenosi RTS.

Antropolog Bronislav Malinovski, koji se smatra utemeljivačem etnografije i jednim od najznačajnijih antropologa XX vijeka, ima teoriju o takvim radnjama, nazvanu “teorija anksioznosti i rituala”. U njemu se navodi da anksioznost koju stvara neizvjesnost navodi ljude da se okrenu magiji i ritualu kako bi stekli osjećaj kontrole.

Kucanje u drvo može izgledati trivijalno, ali to je jedan mali način na koji ljudi potiskuju svoje strahove u životu punom anksioznosti. Možda ne sprečava da se dogodi nešto loše, ali sudeći po brojnim istraživanjima, uspješno umanjuje naše strahove.