Rezultati istraživanja: Mont Everest ne prestaje da raste
02.10.2024. | 22:38Dva milimetra godišnje najvišem vrhu svijeta Mont Everestu donosi erozija rijeke Arun, koja protiče kroz Nepal, Tibet i Indiju, kažu naučnici iz Univerzitetskog koledža u Londonu.
Mont Everest viši je za 15 do 50 metara zbog rijeke Arun, jer dolazi do erozije stijena i soli u njenom koritu, koje vodenim tokom dolaze do vrha, pokazuje novo istraživanje.
Spiranje zemljišta u rijeci Arun 75 kilometara daleko od Mont Everesta doprinosi njegovom rastu od najviše dva milimetra godišnje, kažu istraživači iz Univerzitetskog koledža u Londonu.
“To pomalo liči na istovar tereta iz broda. Brod postaje lakši i zbog toga pluta na višoj tački. Slično tome, kada zemljište postane lakše, može da ispliva na malo višoj tački”, kaže Adam Smit, jedan od autora studije, za BBC, prenosi RTCG.
Himalaji su nastali prije 40 do 50 miliona godina uslijed pritiska izazvanog sudarom indijske i evroazijske tektonske ploče, a pomjeranje ploča i dalje je glavni razlog neprestanog rasta te planine u Aziji. Ali doprinosi i sliv rijeke Arun, kažu istraživači iz Londona.
Dok protiče kroz Himalaje, rijeka nosi materijal koji se nalazi u njenom koritu i potiče iz Zemljine kore.
Tako se smanjuje pritisak na sloj zemljišta ispod kore, zbog čega se tanka kora savija i pluta uzvodno.
Ova pojava se naziva izostatičkim skokom i zbog nje rastu Mont Everest i druge planine u toj oblasti, poput vrhova Loce i Makalu, četvrti i peti najviši vrhovi na svijetu, pokazuje istraživanje objavljeno u časopisu “Nature Geoscience”.
“Mont Everest i obližnji vrhovi rastu zato što ih izostatički skok uzdiže brže nego što erozija dovodi do njihovog smanjivanja. Koristeći GPS možemo da vidimo da rastu za oko dva milimetra svake godine, a sada bolje razumemo zbog čega do toga dolazi”, kaže Metju Foks, jedan od istraživača, za BBC.
Neki geolozi koji nisu učestvovali u istraživanju kažu da je teorija naučnika iz Londona uvjerljiva, ali je dosta njenih aspekata još uvijek nedovoljno jasno.
