Sasvim slučajno: U Australiji otkrivene kosti letećeg dinosaura s masivnim jezikom
14.06.2024. | 17:50Kevin Petersen, kustos muzeja Kronosaurus Korner u Australiji, sasvim slučajno je u novembru 2021. godine otkrio kosti dinosaura dok je vadio alat iz svog automobila, otkrila je za Interesting Endžinering istraživač Adel Pentland s Univerziteta Kurtin.
Pentland je rekla da je Petersen uočio mali dio kosti te da je odmah znao da je riječ o pterosauru. Međutim, zvanične potvrde nije bilo sve dok ona nije obavila skrupulozno ispitivanje.
Ona je ustanovila da fosili zaista pripadaju novom rodu i vrsti anhangerijskog pterosaura, letećeg reptila, koji predstavlja značajno otkriće iz mnogo razloga.
„Iako se svake nedjelje najavljuje nova vrsta dinosaura, pterosauri su mnogo rjeđi. To je zbog činjenice da su imali šuplje kosti tankih zidova, što predstavlja evolucijsku adaptaciju koja im je omogućila da lete“, rekla je Pentland.
S impresivnim promjerom krila od oko 4,6 metara, pterosauri su vladali nebom prije više od 100 miliona godina tokom perioda krede, kada je veći dio centralnog zapadnog Kvinslenda, gdje su pronađene kosti, bio pod vodom, prenosi Kliks.
Kao vrsta, Haliskia peterseni je vrsta blisko povezana s dva druga australska pterosaura. Mythunga camara dolazi iz iste geološke formacije kao i Haliskia poznate kao formacija Tulebuk. Baš kao što je slučaj i s njegovim mlađim rođakom, vrstom Ferodrako lentoni, informacije koje istraživači mogu prikupiti dolaze od ostataka u dijelovima.
Iako su ove dvije druge vrste otkrivene tek u posljednjih pet godina, Haliskia je 22 posto kompletna. Dakle, to je „najpotpuniji pterosaur iz Australije s dvostruko više sačuvanih kostiju u odnosu na ostale parcijalne skelete s ovog kontinenta“.
Haliskia je najkompletnija slika ikada pružena naučnicima, koja bi mogla dovesti do novih uvida u vijek intrigantan svijet dinosaura, klimatskih promjena i saznanja o tome kako se životinje prilagođavaju.
Upoređivanjem fosila su uočene ključne razlike. Haliskia je imala duže i vitke zube u odnosu na Mythungu. Ferrodraco lentoni je imao nešto manji raspon krila.
Istraživač je uspjela precizno izmjeriti masivni raspon krila nove vrste te proučiti njegove kosti grla, koje su tanke, nježne i prilično duge u odnosu na donju vilicu.
„Ovo ukazuje da je pterosaur imao mišićav jezik, što mu je pomoglo da se hrani klizavim plijenom kao što su glavonošci nalik lignjama te ribe“, rekla je ona.
Petersen je u saopštenju za javnost naveo da je proširivanje našeg znanja o prahistorijskim vrstama veoma vrijedno u modernim vremenima.
„Kako bismo razumjeli moderne ekosisteme i kako moderne životinje mogu reagovati na promjenu klime, moramo se vratiti u prošlost. Vrsta Haliskia je živjela u vrijeme globalnih uvjeta staklenika, koji su značajni za nas danas, tako da proučavanjem pterosaura s tako ogromnim rasponima krila možemo koristiti biološke strukture kako bismo informisali i poboljšali inženjerske prakse“, navodi se u saopštenju.
Istraživanje je objavljeno u časopisu Sajentifik Riports.
