“Šetnja” kroz vrijeme: Hajde da vidimo šta se to sve dešavalo na današnji dan
03.08.2023. | 07:06Danas je četvrtak, 3. avgust, 215. dan 2023. Do kraja godine ima 150 dana.
216. p. n. e. – Kartaginski vojskovođa Hanibal u Drugom punskom ratu kod Kane u jugoistočnoj Italiji nanio najteži poraz Rimljanima u istoriji Rimskog carstva. NJegova brojčano slabija armija do nogu je potukla rimske legije, ubivši skoro 50.000 rimskih vojnika. U Rimu je zavladala panika pošto je postalo jasno da više ne postoji vojska koja bi mogla da brani grad i tada je nastala poznata izreka – Hanibal je pred vratima. Rimska država tada je spasena samo zahvaljujući mudrosti njenog vođstva.
1347. – Engleski kralj Edvard Treći u Stogodišnjem ratu zauzeo francuski grad Kale.
1460. – Škotskog kralja DŽejmsa Drugog, koga su savremenici nazivali “DŽejms gnjevnog lica”, ubili su Englezi tokom opsade zamka Roksburg.
1492. – Španski moreplovac italijanskog porijekla Kristofor Kolumbo na brodu “Santa Marija” isplovio iz španske luke Palos de la Frontera na prvo putovanje, na kojem je otkrio Ameriku, odnosno morski put sa zapadne strane do Indije, kako je sam vjerovao.
1778. – U Milanu, poslije dvije godine gradnje, prema projektu italijanskog arhitekte Đuzepea Pjermarinija, otvorena “Milanska skala”, jedna od najznačajnijih operskih kuća u svijetu.
1830. – Turski sultan Mehmed Drugi, poslije višemjesečnih pregovora, hatišerifom priznao autonomiju Srbije, čime su uspostavljeni osnovi srpske nezavisne uprave. Povlastice Srbiji su razrađene u 20 tačaka, uključujući priznanje njene potpune unutrašnje autonomije i potvrđivanje titule kneza Milošu Obrenoviću, s nasljednim pravom dinastije Obrenović.
1858. – Engleski istraživač DŽon Spik otkrio jezero Viktorija, izvorište rijeke Nil.
1872. – Rođen norveški kralj Hakon Sedmi, monarh od 1905. do smrti 1957. Odbijanjem da abdicira snažno je uticao na podanike da organizuju pokret otpora njemačkoj okupaciji Norveške u Drugom svjetskom ratu.
1881. – Britanske trupe okupirale egipatski grad Suec, što je Velikoj Britaniji omogućilo da 1883. postane vlasnik čitave zone Sueckog kanala.
1884. – Završen željeznički most u Beogradu na rijeci Savi. Zahvaljujući tome narednog mjeseca puštena u saobraćaj pruga Zemun – Beograd. Most je razaran u oba svjetska rata i potom oba puta obnavljan.
1903. – Rođen državnik Tunisa Habib Ben ali Burgiba, vođa borbe za nezavisnost i prvi predsjednik Tunisa od 1957. Proglašen je 1975. doživotnim predsjednikom, ali je 1987. zbačen sa vlasti u državnom udaru bez prolivanja krvi.
1904. – Na planini Volujica iznad Bara proradila prva radio-telegrafska stanica na Balkanu, koja je služila kao veza Crne Gore s Italijom. U Prvom svjetskom ratu stanicu je paljbom iz topova razorila austrougarska mornarica.
1914. – Njemačka u Prvom svjetskom ratu objavila rat Francuskoj. Istog dana Belgija je odbacila zahtjev NJemačke da njene trupe uđu u tu zemlju, a Velika Britanija je upozorila NJemačku da bi invazija na Belgiju značila opšti rat u Evropi.
1924. – Umro engleski pisac poljskog porijekla Džozef Konrad, čija se djela odlikuju ironičnim pesimizmom, gorčinom, ironijom, fatalizmom, etičkim idealizmom i bogatom pjesničkom simbolikom. Kao pripadnik britanske trgovačke mornarice, 20 godina je plovio morima i dosta je opisivao život pomoraca i borbu čovjeka i mora. Djela: romani “Lord DŽim”, “Tajfun”, “Nostromo”, “Tajni agent”, “Pod zapadnim očima”, “Pobjeda”, uspomene “Ogledalo mora”.
1936. – Američki atletičar afričkog porijekla DŽesi Ovens skokom udalj 8,06 metara osvojio prvu od četiri zlatne medalje na Olimijskim igrama u Berlinu. Potom je pobijedio i na 100 i 200 metara i u štafeti 4 puta 100 metara, čime je naprosto izbezumio vođu Trećeg rajha Adolfa Hitlera.
1940. – Litvanija formalno postala dio SSSR pod nazivom Litvanska Sovjetska Socijalistička Republika.
1945. – Svim etničkim Nijemcima i Mađarima u Čehoslovačkoj oduzeto državljanstvo.
1954. – Umrla Sidonija Gabrijela Kolet, jedna od najuticajnijih francuskih spisateljica 20. vijeka. U romanima je majstorski slikala ženske likove i pozorišnu sredinu i sa mnogo ljubavi pisala o prirodi i životinjama. Djela: “Klodina u školi”, “Klodina u Parizu”, “Skitnica”, “Sedam životinjskih đaloga”, “Sido”.
1958. – Američka atomska podmornica “Nautilus”, pod komandom Vilijama Andersona prva prošla ispod ledenog pokrivača Sjevernog pola.
1975. – U Beograd doputovao predsjednik SAD DŽerald Ford u dvodnevnu zvaničnu posjetu Jugoslaviji, istakavši tom prilikom da politika nesvrstavanja Jugoslavije aktivno doprinosi većem razumijevanju među narodima.
1977. – Umro kiparski arhiepiskog Makarios Treći, vođa pokreta za nezavisnost Kipra od Velike Britanije i prvi predsjednik te mediteranske zemlje od 1960. godine do smrti. Bio je i jedan od istaknutih lidera pokreta nesvrstanih zemalja.
1989. – Ali Akbar Hašemi Rafsandžani preuzeo dužnost predsjednika Irana.
1992. – U Jovanici kod Gornjeg Milanovca otkriveno bogato arehološko nalazište iz ranog paleolita. Nađeni predmeti pripadaju tzv. ašelskoj kulturi u periodu između 700.000 i 160.000 godina prije nove ere. Nalazište je otkrila ekipa Instituta za istraživanja slovenske civilizaciuje u Beogradu na čelu sa profesorom Radivojem Pešićem.
1993. – Panama pokrenula istragu o švercu oružja Hrvatima i muslimanima u bivšoj BiH, u koji je bio umiješan i panamski konzulat u Barseloni.
1993. – Utvrđen identitet devet srpskih civila koje su muslimani prethodnog dana ubili u selima Žeravice i Rječice, između Han Pijeska i Vlasenice. Civili su prvo zaklani, a potom spaljeni.
1993. – Hrvatska delegacija na pregovorima u Ženevi Aliji Izetbegoviću uskratila pravo da kao predsjednik nelegalnog Predsjedništva Republike BiH govori u ime Hrvata.
1993. – Predsjednik Hrvatske Franjo Tuđman verifikovao odluku Sabora o ukidanju dinara i uvođenju kune kao osnovne novčane jedinice.
2004. – U NJujorku ponovo za posjetioce otvoren Kip slobode, koji je zbog bezbjednosnih razloga bio zatvoren još od terorističkog napada na NJujork, 11. septembra 2001. godine.
2007. – Prikazani video-snimci ratnih zločina koje su pripadnici muslimanskih i hrvatskih snaga počinili nad zarobljenim srpskim civilima i vojnicima Srpske vojske Krajine na području Banije i Cazinske krajine.
2008. – Najmanje 145 ljudi izgubilo život u stampedu hiljada hodočasnika u hramu na sjeveru Indije.
2008. – Umro ruski pisac, nobelovac i jedan od najpoznatijih sovjetskih disidenata Aleksandar Solženjicin. Zbog kritika Staljina i njegovog režima u svojim djelima u kojima je pisao o zatvorima za sovjetske građane, gulazima, u bivšem Sovjetskom Savezu, 1974. mu je oduzeto državljanstvo, nakon čega je protjeran iz zemlje. U Rusiju se vratio dvadeset godina kasnije, poslije raspada SSSR. Najpoznatija djela: “Arhipelag GULAG”, “Prvi krug”, “Jedan danu u životu Ivana Denisoviča”, “Odjeljenje za rak”, “Crveni točak” i “200 godina zajedno”./kraj/, ubili su Englezi tokom opsade zamka Roksburg.
