Sitno brojimo do kraja 2021. Šta se dogodilo za današnji dan – zna “vodič kroz vrijeme”

29.12.2021. | 07:21

Danas je srijeda, 29. decembar, 363. dan 2021. Do kraja godine ostala su dva dana.

1921 – SAD, Velika Britanija, Francuska, Italija i Japan potpisali Vašingtonski sporazum o ograničavanju mornaričkog naoružanja, ali je Japan izabrao isti datum 1934. da istupi iz sporazuma.

1926 – Umro austrijski pisac Rajner Marija Rilke, jedan od najvećih liričara njemačkog jezika. Studirao je istoriju umjetnosti, književnost i filozofiju u Pragu, Minhenu i Berlinu, a zatim ga je istraživački duh odveo na putovanja širom Evrope i Afrike. Kompletna ličnost, povučen u sebe i preosjetljiv, postao je izraz jednog vremena i svijeta na razmeđi Istoka i Zapada, posebno mješavine slovenskog i germanskog. Djela: zbirke “Nove pjesme”, “Devinske elegije”, “Soneti Orfeju”, “Melodija o ljubavi i smrti”, “Knjiga časova”, “Pjesma o ljubavi i smrti korneta Kristofa Rilkea”, “Knjiga slika”, “Časlovac”, roman “Zapisi Maltea Lauridsa Brigea”.

1940 – Njemačko vazduhoplovstvo izvelo najveće bombardovanje Londona u Drugom svjetskom ratu, koje je britanskoj prijestonici nanijelo najveća razaranja nakon “velikog požara” 1666, kada su uništene četiri petine grada.

1941 – Italijanski fašistički diktator Benito Musolini u Drugom svjetskom ratu, u pismu vođi nacističke Njemačke Adolfu Hitleru, naglasio da prije proljeća, prema zajedničkom planu i uz angažovanje italijanskih i njemačkih snaga, moraju da budu likvidirana žarišta ustanka u Srbiji, Bosni i Hercegovini i Crnoj Gori.

1942 – U Bihaću u Drugom svjetskom ratu osnovan Ujedinjeni savez antifašističke omladine Jugoslavije. Poslije oslobođenja ta organizacija je često mijenjala ime – Narodna omladina Jugoslavije, Savez omladine Jugoslavije, Savez Socijalističke omladine Jugoslavije. Raspala se 1991. poslije otcjepljenja četiri jugoslovenske republike.

1972 – Prilikom pada putničkog aviona “lokid L-1011” američke kompanije “Istern erlajnz” u močvaru Everglejds na Floridi poginulo 99 ljudi.

1973 – Filipinski diktator Ferdinand Markos, štićenik SAD, nastavio da vlada po okončanju drugog predsjedničkog mandata – kada, prema ustavu, nije mogao ponovo da bude biran. Na osnovu vanrednog stanja koje je zaveo 1972. vladao je dekretima sve dok u pobuni nije zbačen s vlasti 1986.

1984 – Umro srpski pisac Gvido Tartalja, koga su pojedini književni kritičari nazvali “Zmaj savremene književnosti za djecu”. Objavio je više od 30 knjiga, a za mnoge njegove pjesme komponovana je muzika za dječije horove. Diplomirao je na Pravnom fakultetu u Beogradu. Djela: zbirke pjesama “Pesma i grad”, “Lirika”, “Začarani krug”, “Srmena u gradu ptica”, “Pesme”, pjesme za djecu “Oživela crtanka”, “Šta meseci pričaju”, “Od oblaka do maslačka”, “Dedin šešir i vetar”, “Gusarska družina”, “Prvi let”.

1986 – Umro engleski državnik i publicista Moris Harold Makmilan, premijer Velike Britanije od 1957. do 1963. Prethodno je u kabinetima konzervativaca bio državni podsekretar, ministar avijacije, stambenih pitanja, odbrane, finansija i inostranih poslova. Djela: politički spisi “Srednji put”, “Ekonomski aspekti odbrane”, memoari o Drugom svjetskom ratu “Vjetrovi promjene”, “Izbijanje rata”, “Plima sreće”, “Jahanje oluje”.

1989 – Parlament Čehoslovačke za šefa države izabrao češkog pisca Vaclava Havela, dugogodišnjeg disidenta pod komunističkim režimom, koji je kao “državni neprijatelj” proveo pet godina u zatvoru. On je naslijedio Gustava Husaka, koji je prethodno pod pritiskom javnosti podnio ostavku.

1992 – Skupština Savezne Republike Jugoslavije izglasala nepovjerenje prvoj vladi SRJ Milana Panića, koja je zapala u krizu mjesec dana prije toga, kad je iz nje istupilo troje ministara iz Srbije. Za vršioca dužnosti premijera imenovan je potpredsjednik Vlade Radoje Kontić.

1993 – Vatikan i Izrael, poslije 2.000 godina uglavnom neprijateljskih odnosa Rimokatoličke crkve i Jevreja, usvojili dokument o međusobnom priznanju Svete stolice i jevrejske države.

1994 – U udesu turskog putničkog aviona, koji se srušio u istočnom dijelu Turske, poginulo 53 od 76 putnika i članova posade.

1996 – Vlada Gvatemale i vođe gerilskog pokreta potpisali sporazum kojim je poslije 36 godina zvanično okončan posljednji i najduži građanski rat u centralnoj Americi.