Stav naučnika: DNK džinovske šumske ptice “otvara vrata” za oživljavanje izumrlih vrsta

28.05.2024. | 15:41

Rekonstruisana DNK ptice sa Novog Zelanda koja je izumrla prije oko 700 godina mogla bi promijeniti naše znanje o izgubljenim vrstama i povećati potencijal za njihovo oživljavanje, rekli su naučnici, a prenosi ABC News.

Koristeći fosilnu kost ptice male šumske moe (Anomalopteryx didiformis), ptice koja ne leti i koja je lovljena do izumiranja od strane stanovnika ostrva koji su ovu vrstu smatrali delikatesom, istraživači su uspjeli da sastave kompletan mitohondrijski genom i prvi nuklearni genom ove vrste, prema radu objavljenom u časopisu Science Advances.

Šumska moa, džinovska ptičja vrsta blisko povezana sa drugim pticama koje ne lete poput emua i noja, nekada je lutala gustim travnjacima i šumovitim predjelima Novog Zelanda, rekao je Skot Edvards, evolucioni biolog sa Univerziteta Harvard i autor rada. Naučnici su uspeli da rekonstruišu njen genom sekvenciranjem drevne DNK i upoređivanjem sa visokokvalitetnim genomom srodnog emua.

Istraživači su vijekovima pronalazili fosile šumske moe, rekao je Edvards. U prošlosti, istraživači su analizirali DNK devet vrsta šumske moe.

Novo otkriće omogućilo je naučnicima da “zaista detaljno prouče cijeli genom”, odnosno cjelokupne hromozome, rekao je Edvards. Uspjeli su da utvrde ranije nepoznate detalje o vrsti, kao što su vjerovatna veličina populacije i činjenice da su imali dobar osjećaj mirisa i oči koje su vjerovatno mogle da detektuju ultraljubičasto svjetlo. Istraživači su takođe saznali da su ženke bile veće od mužjaka, što nije uobičajeno kod ptičijih vrsta.

Rekonstrukcija bi potencijalno mogla poslužiti kao preduslov za proces oživljavanja vrste koja je ranije izumrla. “Čini se da je u dometu mogućeg. Mislim da će naučnici to istraživati,” dodaje Edvards. “Važno je da se to radi sa pažnjom i razumijevanjem etičkih i ekoloških posljedica.”

Ambiciozni planovi za vraćanje izumrlih vrsta kao što su ptica dodo i vunasti mamut trenutno se prave.

Prije više vijekova šumske moe bile su među najvećim pticama na sijvetu. Dok su neke vrste moa bile visoke i do 3,3 metra, mala šumska moa bila je nešto veća od ćurke. Ali nakon što su ljudi kolonizovali Novi Zeland, donoseći vrste koje nisu bile autohtone, kao što su polinezijski psi, vrsta je nestala. Šumska moa je takođe služila kao osnovna hrana za druge vrste na Novom Zelandu, kao što je džinovski orao, nekada najveća grabljivica na svijetu, koji je takođe izumro.

“To je primjer kako ekosistem može da opadne kada se eliminiše važna grupa,” napominje profesor.

Mnogi aspekti biologije moa ostaju misterija, rekli su istraživači. Dodatna sastavljanja genoma vrste omogućila bi dalja istraživanja genetske osnove osobina, prenosi Telegraf Nauka sa ABC News.