Švedska postaje vinski region zahvaljujući globalnom zagrijavanju

19.12.2022. | 22:31

Vinogradi u Švedskoj zauzimaju relativno malu površinu od oko 150 hektara, ali očekuje se da će se u roku od pet godina više nego udvostručiti. Dugoročno, predviđa se da bi mogli da narastu na deset hiljada hektara i da će se ledena Švedska pretvoriti u jedinstvenu teritoriju za proizvodnju vina.

U većem dijelu severne hemisfere berba grožđa je završena prije nekoliko mjeseci. Ali u malom vinogradu nedaleko od Stokholma, na temperaturama od minus 8 stepeni Celzijusa i 15 centimetra snijega, tek je počela.

„Savršeno je“, tvrdi Goran Amnegord, čija vinarija „Blaksta“ posjeduje jedan od najsjevernijih vinograda na svijetu, pošto su započeli berbu početkom decembra.

Kada je prije 22 godine zasadio svoj prvi vinograd, bila je to jedina komercijalna vinarija u Švedskoj. Sada je samo jedna od sve većeg broja vinarija u ovoj nordijskoj zemlji za koji stručnjaci predviđaju da je na putu da postane vinska destinacija, piše Gardijan.

Amnegordovo grožđe sorte vidal blan dobija i do 23 sata dnevnog svjetla u ljetnjim mjesecima prije nego što od njega napravi svoje nagrađivano „Ledeno vino“, koje prodaje restoranima sa Mišlenovim zvjezdicama. „Imamo jedan od najjedinstvenijih teroara i zemljišta na svijetu“, naglašava Amnegord.

Površine pod vinogradima u Švedskoj su se proširile za 50 odsto u posljednje dvije godine. Očekuje se da će se u roku od pet godina više nego udvostručiti. Dugoročno, predviđa se da bi mogli da narastu na 10.000 hektara i da postanu nova industrija od milijardu evra.

Prodaja domaćeg vina u Švedskoj se skoro udvostručila u posljednjih pet godina. „Sistembolaget“, državni licencirani distributer sa monopolom na prodaju alkoholnih pića jačine iznad 3,5%, saopštio je da je prodaja porasla sa 19.388 litara u 2017. na 34.495 litara ove godine do 30. novembra. Iako je proizvodnja i dalje veoma mala, distributer navodi da količina, kvalitet i interesovanje kupaca raste.

Stručnjaci kažu da su globalno zagrijavanje i uzgoj novih sorti grožđa osnovni činioci koji su pokretači sve veće proizvodnje vina. Glavne sorte koje se uzgajaju u Švedskoj su solaris, bijelo grožđe koje je prvi put pušteno u prodaju 1975. godine od strane Frajburškog instituta za vino u jugozapadnoj Njemačkoj, i rondo, za crno vino.

Lota Nordmark, istraživač sa švedskog Univerziteta za poljoprivredne nauke, navodi da se uglavnom proizvode bela vina, pjenušava i roze, ali da postoji potencijalza pravljenje takozvanih, narandžastih vina.

Od vitalnog značaja za uspeh vinogradarstva u ovom području biće upotreba sorti grožđa otpornih na bolesti, održivi sistemi uzgoja i mogućnost eksperimentisanja bez ograničenja naziva, dodaje Nordomarkova.

„Poznavaoci vina su zainteresovani za švedska vina jer grožđe ima dug razvojni period, visoku kiselost koja gradi zanimljivu senzornu paletu i već sada švedska vina sve više zauzimaju mesto na međunarodnim takmičenjima u degustaciji vina“.

„Nordik vinjards“ kompanija koja prodaje skandinavska vina putem interneta, saopštava da većinu njihovih proizvoda kupuju ljudi iz regiona, ali da sve više potražnje stiže iz cele Evrope i Azije, posebno iz Japana.

Feliks Orbareg, vinar u „Kulabaris vinjardu“ u Skoneu i sekretar Švedskog industrijskog udruženja za enologiju i vinogradarstvo (SBOV), kaže da je švedsko vino „veoma dobro prihvaćeno“, ali su proizvođači „tek zagrebali površinu“.

„Vjerujem da je stvarno došlo vreme“, kaže Orbareg, dodajući da u sličnom pravcu ide i britansko penušavo vino. „Potencijal će biti 10.000 hektara, dakle 4.000 hektara manje nego u Švajcarskoj. To bi bila nova industrija od milijardu evra u Švedskoj uz vinski turizam“.

Svenirik Svenson, predsedavajući „Svenskt Vina“, navodi da je grožđe solaris „rođeno u Frajburgu… ovde našlo svoj dom jer sazreva za kraće vreme“.

Mikel Molstad, novinar koji prati vinarstvo, kaže da je u posljednjih 20 godina vinogradarstvo u Švedskoj, začeto uglavnom na jugu zemlje, prešlo put od proivodnje „iz radoznalosti“ do grane sa ozbiljnim potencijalom, sa vinogradarima i proizvođačima vina koji dolaze iz inostranstva. „Danas, Švedska, kao i Engleska pre 15-20 godina, ima potencijal da se takmiči po kvalitetu vina u uglednim vinskim zemljama u Evropi“, ističe Molstad.

Ali sadašnji rast je samo početak. Švedska, osim što ima načina da sustigne Englesku, ima i ogroman potencijal, napominje Molstad. „Zašto da ne? Uz klimatske promene i čistu i, u poređenju sa Engleskom, jeftiniju zemlju? Postoji interesovanje proizvođača vina u Evropi da obezbede zemljište u Švedskoj za buduću proizvodnju“.