Kako prepoznati infarkt i spasiti život: Ovo su neki od znakova upozorenja
08.02.2024. | 21:26Kardiolog profesor doktor Dragan Simić istakao je da postoji mnogo indikacija da vam sa srcem nešto nije uredu. Kako je naveo, “kratak dah” ili gušenje tokom noći jedan od prvih simptoma da vam je srce u problemu.
Takođe, ljekari u poslednje vreme sve više upozoravaju na porast infarkta i to sve više kod mlađe populacije.
Kratak dah, a malo teži izraz je gušenje. Jedno je kada se on javi u naporu, ako se javi iz čista mira to je drugo, a potpuno treće je u vertikalnom položaju. Sve je to važno za kardiologe. Kratak dah je uglavnom znak srčanih tegoba, ali može biti i da je vezan za pluća. Ako se pregledima ustanovi da je srce u redu, pacijent se šalje kod pulmologa – objašnjava dr Simić.
Pacijenti koji su pušači i već imaju problem kratkog daha, a uz to im se nadovežu i srčane tegobe u veoma su teškoj situaciji, navodi dr Simić.
Pejsmejker za bebu
Borba za vazduh i taj nedostatak vazduha je užasan. Svaki pušač to treba da vidi – ističe dr Simić.
Normalan srčani rad podrazumijeva puls od 60 do 80 otkucaja, s tim što svako od nas ima svoju frekvenciju, pa se može desiti i da neko ima malo više, navodi dr Simić.
Ako analize pokažu normalan EKG, ali su otkucaji srca preko 90 u minuti, može se desiti da postoji hipertenzija, pa organizam kompenzuje time što blago imamo dominaciju tog nervnog sistema i imamo ubrzani rad – kaže dr Simić.
Pritisak koji ide od 170 sa 105 je jako povišen i to je već alarmantno stanje, objašnjava dr Simić. Ističe da je to već hipertenzija drugog stepena i već se došlo do granice hipertenzivne krize.
Hipertenzivna kriza, kada vam je pritisak preko 180 i preko 110. I to je jedno alarmantno, hitno stanje u kardiologiji, koje zahtijeva malo teži prijem pacijenta i davanje raznih medikamenata – objašnjava dr Simić.
Kod ljudi koji nisu adekvatno liječeni ovakve situacije javljaju se često. Pritisak ne bi smeo da ide na tako visoke vrednosti, jer trpe miokardi, krvni sudovi, bubrezi i oči – navodi dr Simić.
Usporen rad srca
Takozvana bradikardija, ili usporen rad srca dijagnostikuje se kada vaš puls ide ispod 60 otkucaja u minuti.
Čak i mlađe osobe imaju dominaciju tog vagusa i dolaze sa otkucajima 56, 52 i sa tim žive. I to je dobro. Imate ljude koji su u dobrom fizičkom treningu, koji vježbaju kao rekreativci, bivši sportisti i sportisti, čiji su otkucaji i tako 56, 60, 64 i to je odlično. Ipak, usporeni rad srca vezan je za starost i promjenu u srčanom mišiću, promjenu u provodnom sistemu srca i sinusnom čvoru. Kada su razmaci više od dvije sekunde, gubi se svijest, tri sekunde je već granica za postavljanje pejsmejkera – kaže dr Simić.
Ddaje da je kod starijih češće, ali da se i kod mlađih mogu pojaviti problemi kao što su nestabilnost, kad se ljudi zanose, ili kako to narod kaže, manta im se, aponekad izgube svest.
-Onda često nemaju snage, energije, brzo se zamaraju itd. Imate slučajeve da i dijete, čak i beba, dobiju pejsmejker – kaže doktor.
Profesor dr Predrag Mitrović iz Urgentnog centra Kliničkog centra Srbije rekao je nedavno za “Blic” da je sve veći broj mladih koji u ranim dvadesetim dobijaju srčani udar.
Kako je ranije poručio, izuzetno je važno informisati se o sopstvenom zdravlju i to posebno ukoliko:
Stres, praznična trpeza, vremenske prilike
Od 45. godine počinje “zamor materijala” i, prema njegovim rečima, dodatni problem predstavlja i to što ne utiče više samo stres i način života na zdravlje čoveka, već i vremenske prilike.
Dr Mitrović objašnjava da od 45. godine života počinje zamor materijala, metabolizam se usporava i on ne može da popravi neke stvari. A vremenske prilike ne idu na ruku.
Sada praktično imamo samo dva godišnja doba. Vrijeme u samo jednom danu oscilira za čak 12 stepeni razlike. To utiče i na krvne sudove koji se sužavaju i šire u odnosu na pritisak spoljne sredi ne. Spoljni faktori i te kako utiču na osciliranje krvnog pritiska, a stručnjaci kažu da je najopasniji izlazak iz toplog u hladno i obrnuto, što može dovesti do grčenja krvnih sudova i kardiovaskularnih promena, tačnije, infarkta miokarda- kaže Mitrović.
Dodaje da ovi faktori najviše utiču na hronične bolesnike i hipertoničare.
Sva ova dinamika se javlja kada je u pitanju temperatura, a još iza sebe imamo praznike i neadekvatnu ishranu, tako da sve to utiče na dinamiku krvnih sudova i na varijacije krvnog pritiska – upozorava dr Mitrović.
Prepoznajte simptome infarkta i pazite na “zlatni sat”
Stručnjaci tvrde da je, bez obzira na godine ili intenzitet bola, važno biti svjestan rizika i potencijalne opasnosti, pa je važno javiti se ljekaru na vreme kada osetimo simptome infarkta kao što su bol u predjelu grudnog koša, širenje bola kroz lijevu ruku, gubljenje daha…
Direktor Klinike za kardiovaskularne bolesti u UKC Niš docent dr Tomislav Kostić ranije je objasnio za “Blic” da je važno javiti se ljekaru unutar jednog sata od pojave simptoma, to je takozvani “zlatni sat”, jer što je vreme kraće do trenutka otvaranja srčane arterije to je i stradanje srčanog mišića manje.
-Bitno je naglasiti da i ne treba ni previše panike unositi, jer nije svaki bol u grudima infarkt. Postoji više uzroka bola koji su beznačajni. Dakle, bol koji traje duže od 30 minuta, bol koji ima jak intenzitet, koji se širi, kod pacijenata koji su rizična grupa, koji imaju genetsku predispoziciju, gojazni, pušači, oni bi trebalo da obrate posebnu pažnju i jave se na vrijeme – upozorava kardiolog.
Ovako možete spasiti život
Ako uočite da osoba pored vas ima infarkt, jako je važno da brzo i pribrano reagujete. Ljekari podsjećaju da gotovo istovremeno treba pomagati bolesniku i zvati Hitnu pomoć koja će pacijenta prebaciti do najbliže koronarne jedinice.
Dok čekate na medicinsku pomoć, pacijenta postavite da leži na leđima, na tvrdoj podlozi i recite mu da miruje.
Izvadite pacijentu protezu iz usta
Provjerite da li pacijent u ustima ima protezu ili zalogaj i, ukoliko ima nešto od toga, izvadite mu iz usta.
Otvorite prozor
Ako je toplo vrijeme, odmah otvoriti prozore da bi osoba koja ima infarkt došla do daha. Bitno je raskopčati odjeću i raskomotiti pacijenta da bi se hladio i osećao se komotno, da ga ništa ne steže. Ako je hladno vreme, onda osobu sa simptomima infarkta blago utoplite.
Ako ima anginu pektoris – dajte mu lijek
Bolesnicima koji već imaju od ranije anginu pektoris treba dati njihov lijek, sprej ili tabletu pod jezik. Važno je napomenuti da nitroglicerin lingvalete (tabletice koje se stavljaju ispod jezika), koji se inače koristi za otklanjanje bola kod napada angine, ne otklanja bol i u slučaju infarkta.
Uradite masažu srca i dajte mu vještačko disanje
Uradite zatim masažu srca i dajte pacijentu vještačko disanje usta na usta.
Vještačko disanje se daje tako što se pacijentu zatvori nos, maramicom mu se pokriju usta, svoja usta priljubimo uz njegova i brzo uduvamo vazduh, pa sačekamo da pacijent vazduh spontano izdahne. Postupak se ponavlja petnaestak puta u minutu, dok se masaža srca radi 70-80 puta u minutu.