Kakvo je sinergijsko dejstvo duvana i marihuane na ljudsko zdravlje

20.11.2022. | 21:41

Pušenje marihuane, kod osoba koje su paralelno i stalni pušači duvana (cigareta), može povećati oštećenja respiratornog sistema, pokazalo je novo istraživanje.

„Postoji percepcija javnosti da je marihuana bezbjednija od duvana, i ova studija izaziva zabrinutost da to možda nije tačno”, rekla je vodeća autorka studije dr Žizel Riva, sa Odjeljenja za radiologiju na Univerzitetu Otava u Ontariju.

„Američka asocijacija za pluća kaže da jedina stvar koja treba da uđe u vaša pluća je čist vazduh, tako da ako udišete bilo šta, to bi potencijalno moglo biti toksično za vaša pluća”, rekla je dr Riva.

Mala, preliminarna studija

Preliminarna studija, objavljena u utorak u Radiology, časopisu Radiološkog društva Sjeverne Amerike, upoređivala je rezultate skeniranja grudnog koša kompjuterizovanom tomografijom (CT) kod 56 ljudi koji su pušili marihuanu i duvan, sa skeniranjem pluća 33 osobe koje su bile „teški” pušači cigareta više od 25 godina.

Rezultati skeniranja dodatnih 57 nepušača bez prethodnog oboljenja pluća, hemoterapije usljed kancera ili druge istorije oštećenja pluća, korišćeno je kao kontrolna grupa podataka.

Oko 75 odsto ljudi u studiji koji su pušili marihuanu i duvan imalo je emfizem, bolest malih disajnih puteva koja uzrokuje oštećenje vazdušnih kesica (alveola) u plućima. Oko 67 procenata pušača koji puše isključivo duvan imalo je isti poremećaj, dok je samo pet posto nepušača imalo tu bolest”, iznijela je rezultate dr Riva.

Razlika od osam procentnih poena između pušača marihuane i duvana i pušača isključivo duvana možda ne izgleda kao ogromna razlika, ali je svakao značajna, dodala je.

„To sugeriše da marihuana ima dodatne efekte na pluća nego sam duvan. Da li kombinacija marihuane i duvana pravi više štete u plućima i upala disajnih puteva ili je to samo marihuana”, iznijela je pitanja dr Riva, koja nameću dobijeni statistički podaci.

Još jedna briga je starost pušača marihuane – mnogi su bili mnogo mlađi od 50 godina, rekla je autorka studije.

„Ovi pacijenti su vjerovatno imali manje situacija u kojima su bili izloženi dimu, osim što su još bolesniji od onih koji su teški pušači duvana i to duže praktikuju. Jednostavno ne znamo da li je to sinergijski efekat marihuane sa duvanom, u odnosu na samostalno dejstvo marihuane”, istakla je značajno pitanje dr Riva.

Nepovratna šteta?

Oštećenje disajnih puteva od pušenja može brzo postati trajno.

„Rana upala disajnih puteva može se povratiti. Kada se kod pacijenta uoči prisustvo sekreta u plućima i zadebljanje disajnih puteva, ako on prestane sa izlaganjem dimu – stanje bi trebalo da se poboljša. Ali ponekad to može dovesti do dilatacije disajnih puteva i kada se proširenje desi – to može biti trajan, nepovratan proces”, objašnjava dr Riva.

Ipak, da je nova studija imala izvjesna ograničenja, primijetila je i ona sama, misleći najprije na mali broj primjera koji su uzeti u razmatranje.

Takođe, postoji nekoliko razlika u načinu na koji se konzumiraju trava i duvan koje bi mogle dati smjernice za dalja istraživanja. Na primjer, duvan se obično puši sa filterom, dok se trava ne puši.

Pored toga, pušači duvana brzo izdišu dim, dok pušači marihuane često udišu i zadržavaju dah kako bi maksimizirali efekat.

„Džoint koji se puši bez fitera, recimo, omogućava da više čestica dospije u disajne puteve, da se talože i postanu iritanti, zbog čega se javljaju sekret i upale”, rekla je dr Riva.

Buduća istraživanja

Ovo nije prva studija koja je otkrila oštećenje pluća od udisanja dima marihuane. Studija rađena u junu pokazala je da korisnici kanabisa imaju 22 odsto veće šanse da potraže hitnu medicinsku pomoć ili budu hospitalizovani u odnosu na osobe koje je ne koriste.

Glavni razlog traženja medicinske pomoći bila fizička povreda, a problemi sa disanjem su bili na drugom mjestu.

Studija iz 2021. godine pokazala je da tinejdžeri imaju dvostruko veću vjerovatnoću da prijavljuju „zviždanje ili pištanje” u grudima nakon pušenja marihuane nego nakon pušenja cigareta ili upotrijebe e-cigareta.

„Često mi se obraćaju i roditelji i tinejdžeri koji vjeruju da je pušenje kanabisa ‘u redu’ i bolje od pušenja”, kaže Kerol Bojd, osnivačka direktorka Centra za proučavanje uticaja droga, alkohola, i pušenja na zdravlje sa Univerziteta Mičigen u En Arboru.

Bojdova dodaje i da je često pitaju da potvrdi kako su voterpapjp ili e-cigarete bezbjedne, što ona odlučno negira.

„Stičem utisak da mnogi vjeruju da je zagrijevanje hemikalija (uključujući i one kancerogene) i njihovo pretvaranjeu paru i njihovo udisanje zdravo? Moj odgovor je – Ne, to nije zdravo!”, naglasila je dr Bojd.