Loše po zdravlje: Izlaganje svjetlosti telefona tokom noći povećava rizik od razvoja bolesti

02.08.2024. | 10:37

Nova studija pokazuje da izlaganje vještačkoj svjetlosti poslije ponoći može povećati rizik od razvoja dijabetesa tipa 2. Prema navodima istraživača, sjaj sijalice ili telefona noću može poremetiti cirkadijalni ritam tijela.

U istraživanju je učestvovalo skoro 85.000 ljudi, starosti od 40 do 69 godina, koji su nosili uređaje na zglobovima u periodu od nedjelju dana (i danju i noću) kako bi istraživači pratili njihovu izloženost različitim nivoima svjetlosti. Zdravstveno stanje učesnika istraživanja praćeno je devet godina.

Po završetku eksperimenta, autori studije su otkrili da su oni dobrovoljci koji su kasnije razvili dijabetes tipa 2 bili u prosjeku više izloženi svjetlosti između 12.30 i 6.00 ujutru tokom jednonedjeljnog perioda studije.

Drugim riječima, ljudi koji su noću bili izloženi jakom vještačkom svjetlu imali su značajno veću vjerovatnoću da razviju dijabetes od onih koji su noć proveli u mraku.

Vještačko plavo svjetlo je loše za zdravlje

Istraživanja pokazuju da izlaganje vještačkom svjetlu noću, bilo da je to žuto svjetlo vaše lampe za čitanje ili plavo svjetlo sa pametnog telefona ili televizora, može vam otežati da zaspite. Ali, čak i kada su istraživači u toj studiji uzeli u obzir obrasce spavanja i trajanje sna, rezultati su ostali, sugerišući da je u igri još jedan mehanizam.

Drugi mogući faktori koji doprinose, kao što su pol osobe, genetski rizik od dijabetesa, ishrana, fizička aktivnost, izlaganje dnevnom svjetlu, pušenje ili konzumiranje alkohola, takođe nisu uticali na rezultate.

Novi dokazi pokazuju da izlaganje vještačkoj svjetlosti može poremetiti cirkadijalne ritmove, što dovodi do smanjene tolerancije na glukozu, izmijenjenog lučenja insulina i povećanja tjelesne težine – sve to je povezano sa povećanim rizikom od metaboličkih poremećaja kao što je dijabetes tipa 2.

“Vještačko svjetlo uveče i noću može poremetiti fiziološke procese kontrolisane endogenim cirkadijalnim ritmovima, te potencijalno dovesti do štetnih zdravstvenih posljedica. O tome svjedoči suzbijanje lučenja hormona melatonina, kao i veća učestalost štetnih zdravstvenih posljedica kao što su gojaznost, dijabetes tipa 2 i hipertenzija pod stalnim svjetlosnim uslovima noću”, objavljeno je u žurnalu “The Lancet Regional Health – Europe”.

Jedno od glavnih ograničenja studije je to što istraživači nisu mogli da uzmu u obzir vrijeme obroka, što može uticati i na cirkadijalne ritmove i na toleranciju glukoze, piše “Science Alert”, prenosi Dan.

Izlaganje plavoj svjetlosti povećava rizik od dijabetesa

Otprilike 50 odsto učesnika istraživanja bilo je izloženo veoma niskom nivou svjetlosti noću, manjem od jednog luksa, što odgovara slabijoj svjetlosti od one koju emituje svijeća. Ispostavilo se da su oni bili zaštićeni od razvoja dijabetesa.

Oni koji su bili najviše izloženi svjetlosti bili su ispod prosječnih 48 luksa. Ovo se odnosi na oko deset odsto učesnika koji su tokom noći bili izloženi relativno slabom svjetlu iznad glave. Imali su jedan i po puta veću šansu da razviju dijabetes od onih koji su bili u mraku.

Autori studije navode da veliku ulogu igra melatonin, hormon spavanja, koji, između ostalog, kontroliše odgovor glukoze i insulina.

Rizik od razvoja bolesti se povećava kao odgovor na dozu svjetlosti – što je jača izloženost svjetlosti, veći je rizik od razvoja dijabetesa. Zato budite oprezni sa plavim svjetlom prije spavanja i pokušajte da ga potpuno izbjegnete, prenosi Danas.