Nedjelja borbe protiv tuberkuloze

12.09.2019. | 13:29

Nedjelja borbe protiv tuberkuloze se obilježava sredinom septembra svake godine kako bi se skrenula pažnja javnosti na činjenicu da tuberkuloza i dalje predstavlja značajan zdravstveni problem u većem dijelu svijeta te da prevencija i pravovremeno liječenje ove bolesti imaju značajnu ulogu u njenoj kontroli.

Prema podacima Svjetske zdravstvene organizacije, tokom 2017. godine, 10 miliona ljudi širom svijeta je oboljelo od tuberkuloze, od kojih su 5,8 miliona bili muškarci, 3,2 miliona žene a 1 milion djeca. Osobe koje žive sa HIV-om činile su 9% svih oboljelih. U 2017. godini 1,6 miliona ljudi je umrlo od tuberkuloze uključujući 0,3 miliona osoba koje su živjele sa HIV-om. Tuberkuloza je vodeći uzrok smrti među osobama koji žive sa HIV-om i glavni uzrok smrti povezanih sa antimikrobnom rezistencijom. U periodu od 2000. do 2017. godine zahvaljujući liječenju tuberkuloze na globalnom nivou spašeno je 54 miliona života. Tuberkuloza se javlja u cijelom svijetu. Tokom 2017. godine najveći broj oboljelih je zabilježen u jugoistočnoj Aziji i zapadnom Pacifiku.

Tokom 2018. godine Institutu za javno zdravstvo Republike Srpske prijavljena su 194 novooboljela od tuberkuloze. Više oboljelih je bilo među muškarcima u odnosu na žene. Najviše oboljelih od tuberkuloze je bilo u uzrasnoj grupi preko 65 godina starosti. Stopa incidencije je iznosila 16,9 na 100 000 stanovnika. Poredeći sa ostalim respiratornim bolestima, tokom 2018. godine tuberkuloza je imala procenat učešća od 1,86% u ukupnom obolijevanju među respiratornim zaraznim bolestima, te se nalazila na sedmom mjestu po učestalosti u ovoj grupi zaraznih bolesti.

Tuberkuloza je zarazna bakterijska bolest uzrokovana bacilom tuberkuloze (Micobacterium tuberculosis), koji najčešće zahvata pluća. Samo mali procenat zaraženih se razboli od tuberkuloze, a rizik za razbolijevanje je mnogo veći kod osoba sa oslabljenim imunim sistemom. Tako osobe koje žive sa HIV-om imaju 20 do 30 puta veću vjerovatnoću da razviju aktivnu tuberkulozu.

Tuberkuloza se prenosi putem kapljica iz grla i pluća osoba koje imaju aktivno oboljenje respiratornih organa uzrokovano ovim bacilom. Simptomi aktivne tuberkuloze pluća su: kašalj (rjeđe sa ispljuvkom ili krvlju), bol u grudima, slabost, gubitak tjelesne težine, povišena temperatura i noćno znojenje. Od tuberkuloze najčešće obolijevaju osobe u direktnom kontaktu sa oboljelim, osobe koje žive u kolektivnim i alternativnim smještajima sa lošim higijenskim uslovima života, socijalno ugrožene kategorije stanovništva, djeca i starije osobe, te osobe sa oslabljenim imunim sistemom. Zavisnost od alkohola i/ili droga, pušenje, šećerna bolest, maligne bolesti, hronična bubrežna bolest, dugotrajna imunosupresivna terapija, transplantacija organa ili postojanje infekcije HIV-om takođe povećavaju rizik obolijevanja od tuberkuloze. Za liječenje tuberkuloze koriste se kombinacije antibiotika (tuberkulostatika) u periodu od šest mjeseci.

Bitno je istaći da je tuberkuloza izlječiva bolest ali borba za kontrolu ove bolesti zahtjeva učešće mnogih, od oboljelih od tuberkuloze, članova njihovih porodica, zdravstvenih radnika, zajednice u kojoj žive do civilnog društva, vlada, privatnog sektora i međunarodnih partnera.

Obilježavanje Nedjelje borbe protiv tuberkuloze upravo predstavlja priliku da se kao društvo preispitamo šta preduzimamo u borbi protiv tuberkuloze i šta dalje možemo da uradimo u daljoj kontroli ove bolesti.

Kontrola tuberkuloze u Republici Srpskoj obavlja se kroz rad zdravstvenih ustanova, te kroz aktivnosti Fonda zdravstvenog osiguranja Republike Srpske i Ministarstva zdravlja i socijalne zaštite Republike Srpske. U cilju borbe protiv tuberkuloze, Republika Srpska sprovodi aktivnosti u skladu sa Politikom unapređivanja zdravlja stanovništva u Republici Srpskoj do 2020. godine, kojom je definisano da se bolja kontrola tuberkuloze obezbjeđuje kroz osiguravanje dostupnosti zdravstvenih usluga i intervencija zasnovanih na dokazima, osjetljivim grupama stanovništva.

 

Izvor:(Vlada RS)