Savjet nutricioniste: Pravilnom prehranom ojačani imuno sistem bolje reaguje u kontaktu s koronom

11.04.2021. | 14:01

Imuni sistem treba jačati pravilnom ishranom jer se tako organizam može da izbori u kontaktu sa virusom korona, a ako i dođe do bolesti registruje se blaža klinička slika bez posljedica, rekla je Srni nutricionista-dijetetičar Inga Marković.

U okviru osnovnih namirnica za prevenciju i liječenje od kovida po organizam, Markovićeva preporučuje proteinsku hranu, raznovrsno voće i povrće, te suplemente.

Prema njenim riječima, jaje treba obavezno da bude zastupljeno za doručak, a u svakodnevnoj ishrani nemasno meso i riba – dinstano i kuvano, obavezno bijeli luk, citrusi gotovo svakodnevno za jednu užinu, a sa kukuruznog i suncokretovog ulja obavezno preći na maslinovo, koje čisti pluća i krvne sudove.

“Kada je riječ o mlijeku i mliječnim proizvodima, obavezno uzimati probiotike i probiotske jogurte, smanjiti ili potpuno ukinuti unos kajmaka, masnih ili dimljenih sireva”, navela je Markovićeva, koja zagovara da iz konzumacije potpuno izbace kobasičarske proizvode, suvo meso, hrenovke i paštete.

Obavezna je i suplementacija vitaminom C od 1.000 miligrama, cinkom od 25 miligrama, vitaminom D od 2.000 miligrama. Markovićeva je istakla da rezultati dosadašnjih istraživanja od pojave virusa korona ukazuju na to da kvalitet ljudskog imuno-sistema utiče na njegovu kliničku sliku, te da su gojazne osobe, uključujući i pretilu djecu, u velikom faktoru rizika za nastanak teške kliničke slike u kontaktu sa virusom.

Prema njenim riječima, dosadašnja istraživanja ukazuju i da virus korona kod oboljelih ostavlja posljedice na respiratorni i kardiovaskularni sistem, na normalno funkcionisanje jetre, dovodi do hipertenzije, kao i pothranjenosti, a često i anoreksije.

“Nije dovoljno da nalaz `pi-si-ar` testa bude negativan i da kažemo da smo zdravi. Posljedica virusa korona je na cijeli organizam, zahvata sve ijedan organ”, napomenula je Markovićeva i dodala da i kod blažih kliničkih slika virus može prouzrokovati neke posljedice po organizam. Ona kaže da joj se i nakon šest mjeseci od oboljenja javljaju pacijenti žaleći se na određene nelagodnosti – od aritmije, lupanja srca, povišenog krvnog pritiska, ubrzanog pulsa, do nedovoljne oksigenizacije, slabosti, bolova u mišićima.

Markovićeva je navela da se rekonvalescentima ne može dati uopštena smjernica za plan prehrane, već on mora biti individualan u skladu sa postojećom kliničkom slikom, odnosno stanjem uhranjenosti, faktorima rizika, pratećim hroničnim oboljenjima.

Kod lica sa narušenim respiratornim funkcijama, sa teškom kliničkom slikom i upalom pluća ishrana mora da bude koncipirana na složenim ugljenim hidratima, velikom unosu voća i povrća, kao i magnezijuma koji omogućava opuštanje mišića grudnog koša. Isto tako unose se veće količine beta-karotena koji će pomoći da se pluća vrate u normalu, te da se toksični sadržaji izbace iz pluća.

“U slučaju hipertenzije praktikuje se kardioprotektivna dijeta sa smanjenim unosom soli, povećanim unosima voća i povrća, kao i složenim ugljenim hidratima. Eliminacija slanih namirnica, natrijumove soli, kao i začine hrani koje sadrže mononatrijum glutaminat”, rekla je Markovićeva i dodala da se takvim pacijentima ne dozvoljava da piju kiselu vodu, jedu kisele namirnice, konzervisanu hranu i kobasičarske proizvode.

Kod osoba koje su imali težu kliničku sliku, a kod kojih je oslabljen rad srca preporučuje se vegetarijanska ishrana.

“Voće, povrće, eventualno kombinacija vegetarijanske i mediteranske ishrane gdje se uključuju dobre omega tri masne kiseline iz ribe koje su neophodne”, navela je Markovićeva. Osobama koje su nakon preležane korone pothranjene mora se vratiti kilaža, a da se ne optereti respiratorni sistem.

“Pothranjenost je često povezana sa smanjenim kapacitetom pluća. Ako se prejedemo podigne se dijafragma i imamo dodatno osjećaj težine disanja. Korona sama od sebe izaziva otežano disanje i tokom liječenja nastoji se što manja konzumacija hrane, jer se primijeti da unosom veće količine hrane podiže dijafragmu i pacijentima otežava disanje”, navela je Markovićeva.

Prema njenim riječima, kod takvih lica ide se na hiperkalorijsku i hiperproteinsku ishranu, ali držeći se pravila da se koriste namirnice za prevenciju dodatnih respiratornih problema, kardiovaskularnih ispada, kao i visokog krvnog pritiska. Kada je riječ o jetri, kod osoba sa jako blagom kliničkom slikom na ultrazvuku abdomena uočava uvećanje jetre, poremećaja jetrenih transaminaza zbog kojih radiolozi upućuju na dodatne preglede.

“Takva lica tretiraju se hepatičnom dijetom kako bi se jetra sačuvala od daljeg propadanja, ili ne daj Bože pojave ciroze usljed nekontrolisanog konzumiranja masne, pržene i slane hrane”, rekla je Markovićeva.

Lica kod kojih je i nakon liječenja povišen D-dimer /tromboza/ ishranu treba više da zasnivaju na zelenom lisnatom povrću koje sadrži mnogo hlorofila koji razređuje krv, a lica sa hiperlipoproteinemijom da redovno rade nalaze i konzumiraju nemasnu mediteransku prehranu kako bi lipide doveli u granice normale. Markovićeva smatra da se stanje tijela generalno mora poboljšati pravilnom prehranom, adekvatnom fizičkom aktivnošću i smanjenjem stresa, nevezano za vakcinaciju za koju ističe da jeste prioritet, uz poruku da se treba vakcinisati.