Tri najčešće vrste artritisa i simptomi na koje treba obratiti pažnju

12.12.2022. | 22:57

Da li ste znali da postoji više od 100 vrsta artritisa? Međutim, tri najčešća su osteoartritis, reumatoidni artritis i psorijazni artritis.

Reumatoidni artritis

To je autoimuna bolest, što znači da imuni sistem napada hrskavično tkivo, posebno zglobove (ponekad kosti i unutrašnje organe). To dovodi do upale koja, ako se ne liječi, može izazvati ozbiljna oštećenja zglobova. Jedna od pet osoba sa reumatoidnim artritisom može imati kvržice na koži koje se nazivaju reumatoidni čvorovi. Najčešće se javljaju na mjestima koja su pod pritiskom kao što su zglobovi, koljena ili pete.

Nije poznato tačno šta uzrokuje reumatoidni artritis. Neki stručnjaci smatraju da se imuni sistem poslije bakterijske ili virusne infekcije „zbuni“ i počne da napada zglobove, a bitka se može proširiti i na druge dijelove tijela.

Simptomi

Mogu početi da se javljaju postepeno, ali i iznenada, i često su teži nego kod osteoartritisa. Mogu se javiti bol i ukočenost, otok u šakama, zglobovima, koljenima, ramenima, gležnjevima, stopalima, vilici i vratu. Ponekad se bol javlja samo u jednom dijelu tijela, ali češće reumatoidni artritis zahvata nekoliko zglobova. Ima tendenciju da bude simetričan, tako da, na primjer, ako su zglobovi na lijevoj ruci upaljeni, zglobovi na desnoj ruci će takođe biti upaljeni. Poslije nekog vremena može biti zahvaćeno nekoliko zglobova i javlja se osećaj topline na dodir. Otok može biti jak i ometati dnevne aktivnosti. Osjećaj ukočenosti koji obično počinje ujutru može trajati satima ili čak veći dio dana. Osoba koja pati od reumatoidnog artritisa takođe može da doživi umor, nedostatak apetita i gubitak težine.

Osteoartritis

Ovaj oblik artritisa pogađa više ljudi nego bilo koji drugi. Obično dolazi sa godinama, uglavnom pogađa sredovječne i starije ljude, češće žene nego muškarce. Iako je starost faktor rizika, osteoartritis se može javiti i ranije kod gojaznih osoba, u tom slučaju posebno pogađa koljena, i kod osoba sa sportskim povredama. Karakteriše ga uništavanje zglobne hrskavice, a najčešće zahvata zglobove koji nose težinu kao što su kolena, kukovi i kičma. Postepeno se razvija tokom nekoliko mjeseci ili godina i izaziva bol u zahvaćenom zglobu.

Hrskavica se postepeno raspada. To je klizav materijal koji pokriva krajeve kostiju i neka je vrsta amortizera. Uništavanje hrskavice uzrokuje trljanje kostiju jedna o drugu, uzrokujući bol i gubitak pokreta. Na primer, opterećenje na kolenima zbog viška telesne težine može oštetiti hrskavice, pa se one troše brže nego inače i pokreti postaju bolni. Na površini kostiju se može čuti škripanje, a na krajevima kostiju se mogu pojaviti izbočine, posebno na prstima ruku i nogu.

Simptomi

Zavise od toga koji su zglobovi zahvaćeni. Mogu se manifestovati kao: dubok, jak bol, osjećaj teškoće i bola pri oblačenju, češljanju, sjedenju, zglob je topao na dodir, osećaj ukočenosti ujutru, bol, otok i ukočenost zglobova nakon pokreta. , ukočenost nakon odmora, otežano kretanje i gubitak fleksibilnosti zgloba.

Psorijazni artritis

Ljudi sa ovim stanjem imaju artritis (zapaljenje zglobova) koji je povezan sa psorijazom (upalom kože). Psorijaza obično pogađa vrhove laktova i koljena, kožu glave, pupak i kožu oko genitalnog područja ili anusa. Samo oko 10 procenata ljudi sa psorijazom će razviti psorijazni artritis. Pojava artritisa može prethoditi psorijazi, dok s druge strane, svaki artritis koji se javlja kod psorijaze nije uvijek psorijazni artritis.

Ova vrsta artritisa najčešće se javlja između 30. i 50. godine, ali se može javiti već u djetinjstvu i podjednako pogađa muškarce i žene. Prvo se javlja kao kožna bolest (psorijaza).

Simptomi

Simptomi psorijaznog artritisa su slični simptomima reumatskog artritisa. Bolni, otečeni, osjetljivi, crveni i grubi zglobovi, oticanje prsta na ruci ili na nozi. Bol u donjem dijelu leđa usljed upale kičme. Tendinitis (upala tetiva), koja izaziva teškoće u hodanju. Ovi simptomi se mogu pogoršati, iako postoje periodi mirovanja.