Urolog o urinarnoj inkontinenciji: Liječenje počinje promjenama životnih navika

24.02.2024. | 19:21

Urinarna inkontinencija/UI/ je nevoljni gubitak mokraće. Iako je problem inkontinencije mokraće češći kod žena i vezana je za godine života – od 19% u ranim srednjim do 29% nakon 80. godine života, kod muškaraca nije rijetka pojava i može varirati od 3 do 39%.

„Kod muškaraca je najčešća urgentna UI, a u manjem procentu je stres UI i to običo nakon operativnog liječenja – radikalna prostatektmjia zbog karcinoma prostate. Zanimljivo je da se učestalost i kod žena i kod muškaraca povećava na 50% kod štićenika u domovima za stare“, kaže za N1 dr Aleksandar Spasić, urolog.

Uticaj na kvalitet života

Kako doktor objašnjava inkontinencija ima ogramona uticaj na kvalitet života, narušava socijalni i seksualni život.

„Kod žena glavni faktori rizka su trudnoća i teži vaginalni porođaji, menopauza, gojaznost, pušenje i hronične bolesti pluća. Kod muškaraca pored godina života su neurološke bolesti, urinarne infekcije, opsturkcija mokrenja, operativno liječenje – prostatektomija i dr”, kaže dr Spasić.

Dalje on objašnjava da postoje tri tipa nekontrolisanog mokrenja: stres inkontinencija/SUI/ – gubitak urina nastaje kod fizičkog naprezanja/kašalj, kijanje, naglo ustajanje, trčanje, smijeh itd; urgentna inkontinencija/UUI/ – nastaje iznenada bez jasnog provokacionog faktora, a kao posljedica nevoljnih grčenja mišića mokraćne bešike; hiperaktvina mokraćna bešika/ u toku punjenja ili pražnjenja mokraćne bešike, a karakterišu je hitno i često mokrenje praćeno noćnim mokrenjem.

“U slučaju gdje se prethodna dva vida nekontrolisanog mokrenja prepliću ovo stanje zovemo – mješovita urinarna inkontinancije/MUI/. Postoje i neki drugi tipovi nevoljnog gubitka mokraće kao što su postojanje otvora između susednih oragana/ bešike i vagina, mokraćne cijevi i vagine koje zovemo fistule ili pojava prelivanja, često kod muškaraca sa opstruktivnim tegobama/ uvećana prostata, karcinom prostate, suženja mokraćne cijevi, skleroza vrata bešike koju označavamo kao ischiuria paradoxa ili gubitak urina nakon završetka mokrenja tzv. postmikciono kapanje i dr,” objašnjava doktor.

Dr Spasić ističe da u osnovi stres UI leži problem sa izlaznim dijelom mokraćne bešike i mokraćnom cievi, a nastaje kao posljedica naglog povećanja pritiska u trbušnoj duplji.

„Anatomski to je posljedica povećane pokretljivosti mokraćne cijevi kod žene čime se povećava i pritisak na mišić koji treba da spriječi gubitak mokraće/sfinkter/ gdje on nije u stanju da izvrši dovoljno snažan pritisak na mokraćnu cijev usljed čega dolazi do gubitka mokraće. Kod urgentne UI hiperaktivnost je razultat neuroloških promjena koje dovode do nevoljnih kontrakcija mišića mokraćne bešike i iza kojih ne tako rijetko stoje i neka neurološka oboljenja kao što su multipla skleroza, Parkinsonova bolest, moždani udar i dr. ali je ova pojava češće vezana za osobe koje nemaju neurološke bolesti kao osnovu i nisu u potpunosti razjašnjena. Kod muškaraca se ova hiperaktivnost često sreće kod postojanja otežanog mokrenja – opstruktivnih tegoba – najčešće kod uvećane prostate, ali i nakon hirruškog lečenja UI kod žena.“

Dijagnostika

“Razgovor sa pacijentom je osnova u dijagnostici, a slede je karakterističan fizikalni pregled, objektivizacija tegoba kroz dnevnik mokrenja, analiza mokraće i dopunjava je ultrazvučni pregled i urodinamsko ispitvanje”, navodi sagovornik za N1.

Liječenje

Doktor kaže da lečenje inkontinencije kod žena počinje promenama životnih navika: smanjiti tjelesnu težinu, prestati sa pušenjem, liječenje hroničnog kašlja, zatvora itd.

„Redukvoati unos kafe, velikih količina čajeva, hladne vode, gaziranih i energetskih napitaka i svega što pacijent u toku dana/noći unosi, a primeti da pogoršava kontrolu mokrenje. Lijekovi kao što su antimuskarinici, a potom i Beta-3 adrenoceptori, su izbor kod prvog susreta urologa sa pacijentom. Estrogeni preparati mogu biti od koristi. Akupunktura, takođe, ima svoje mjesto pojedinačno ili u kombinaciji sa lijekovima“, kaže urolog.

Dr Spasić objašnjava da liječenje urgentne UI pored promena navika u svakodnevnom životu podrazumijeva i trening mokraćne bešike ali i ubrizgavanja botulin toksina A u mišić/ detrusor/ mokraćne bešike i to u razmacima od pet do devet mjeseci.

„Neuromodulacija podrazumijeva ugradnju elektrode u periferne živce ili živce krsnog dijela kičmenog stuba preko kojeg digitalni aparat reguliše rad mišiča mokraćne bešike. Uregenta UI se može lečiti u krajnjim instancama i hirurški – augmentacijonom cistoplastikom gde se najveći deo mokraćne bešike zameni delom tankog creva i danas se retko primenjuje“, kaže sagovornik.

“Liječenje stres UI kod žena može biti nehirurško – antimuskarinicima, zatim vežbama koje jačaju mišiće karličnog dna – Kegelove vježbe i Biofeedback trening – proces učenja kako vježbama kontrolisati stres, kao i električna stumulacija mišićnog dna karlice”, naglašava doktor Spasić.

On dodaje da je hirurško liječenje najčešće jednodnevno, minimalno invazivno i to ugradnjom tračica kroz različite tehnike transvaginalnim putem – bez vidjivih rezova – bez tenziona vaginalna traka /TVT/, traka kroz opturatornu jamu/TOT/ te mini tračice koje vraćaju mokraćnu cev u položaj koji obezbeđuje dobro zatvaranje. Svoje mesto i dalje ima kolposuspenzija, danas uglavnom laparoskopskim pristupom, koja podiže vrat mokraćne bešike u položaj koji obezbjeđuje kontrolu mokrenja.

“Liječenje stres UI kod muškaraca je ugradnja muških tračica ali je glavni vid liječenja i za sada sa najboljim razultatima – ugradnje vještačkog sfinktera“, kaže Spasić.

Za kraj urolog dodaje da je najvažnije kod pojave prvih znakova nekontrolisanog mokrenja posjetiti urologa, a u cilju što ranijeg rješavanja problema koji sa sobom donosi veliki broj društvenih ali i psihičkih problema.